Çocuklarda kaka kaçırma, fekal inkontinans olarak da bilinir, istem dışı olarak dışkı kaçırma durumudur. Bu durum çocuklarda utanç, endişe ve sosyal izolasyon gibi sorunlara neden olabilir ve çocuğun yaşam kalitesini etkileyebilir.
İçindekiler
Çocuklarda Kaka Kaçırma Nedir?
Çocuklarda kaka kaçırma, diğer adı ile fekal inkontinans dışkı kaçırma durumudur. Bu durumun 4 yaşından sonra görülmesi ve sürekli devam etmesi tedavi gerektirir. Durumun sadece birkaç kez yaşanmış olması ise fekal inkontinansın değil başka bir problemin sebebi olabilir. Dışkı kolonda çok dolduğunda ve rektumda biriktiğinde dışkı sızması şeklinde görülebilen bu problem bağırsak gerilemesine dışkı yutmaya, bağırsak hareketlerinin kontrolünü sağlayamamaya sebep olabilir. Çocuk tuvalet eğitimi aldıktan sonra devam eden alta kaçırma, dışkı kaçırma gibi sorunlar uzun süredir devam eden kabızlığın belirtisi de olabilir. Kaka kaçırma sorunu nadiren de olsa psikolojik sebeplerden de kaynaklanabilir. Aileler için yıpratıcı çocuklar için ise özgüven zedeleyici sorunlardan biri olan bu durumun tedavisi vardır ve tedavi genellikle başarıyla sonuçlanmaktadır.
Çocuklarda Kaka Kaçırma Nedenleri
Fekal inkontinansın birkaç farklı nedeni olabilir:
- Kabızlık: Sürekli kabızlık durumu, dışkının sertleşmesine ve kalın bağırsakta birikmesine yol açabilir. Bu durum, dışkının kaçmasına neden olabilir.
- Dışkı Kaçırma Reaksiyonu: Uzun süreli kabızlık veya zorlanma sonucunda çocuk dışkısını tutmaya çalışabilir, bu da rektum olarak adlandırılan bağırsağın son kısmındaki dışkı deposunun genişlemesine ve kasların gevşemesine yol açabilir. Daha sonra dışkının istem dışı olarak kaçmasına neden olabilir.
- Sinirsel veya Fiziksel Sorunlar: Nadiren, sinirsel bozukluklar, omurilik anomalileri veya bağırsak fonksiyonlarını etkileyen başka tıbbi durumlar da fekal inkontinansa neden olabilir.
- Stres ve Duygusal Faktörler: Bazı durumlarda, stres, anksiyete veya psikolojik faktörler fekal inkontinansı tetikleyebilir veya kötüleştirebilir
Çocuklarda Kaka Kaçırma Nasıl Tedavi Edilir?
Kaka kaçırma problemi başka bir fiziksel sebepten kaynaklanıyorsa öncelikle bu sebebin ne olduğu bulunur ve o sağlık sorunun tedavisi sağlanır. Problem psikolojik temelli ise bununla ilgili bir yönlendirme ve tedavi yöntemi tercih edilebilir. Kaka kaçırmanın sebebini saptamak tedavinin nasıl ilerleyeceğini belirlemek açısından çok önemlidir. Tedavi için doktor ve aile işbirliği kurulmalı ve çocukla sağlıklı iletişim kurmaya özen gösterilmelidir.
Kaka kaçırma tedavisi, altta yatan nedenlere bağlı olarak değişebilir:
- Diyet ve Tuvalet Alışkanlıklarının Düzenlenmesi: Lifli gıdaların tüketimi, yeterli sıvı alımı, düzenli tuvalet alışkanlıklarının oluşturulması önemlidir.
- Tıbbi Müdahale: Doktorun önerdiği ilaçlar, lavmanlar veya diğer tıbbi tedaviler fekal inkontinansın yönetiminde kullanılabilir.
- Psikolojik Destek: Stres veya duygusal faktörlerin etkisi varsa, psikolojik destek almak faydalı olabilir.
- Fizyoterapi: Pelvik taban kaslarını güçlendirme ve kontrolü artırma amacıyla fizyoterapi kullanılabilir.
Fekal inkontinansın tedavisi, durumun nedenlerine bağlı olarak değişir ve bireysel olarak ele alınmalıdır. Çocuğunuzda fekal inkontinans şikayeti varsa, bir doktora danışmak ve uygun tedavi seçeneklerini belirlemek önemlidir. Bu durumda bir sağlık uzmanı çocuğun tıbbi geçmişini değerlendirerek uygun tedaviyi önerir ve süreci yönetir.
Çocuklarda Kaka Kaçırma Riskini Artıran Faktörler
Kaka kaçırma her çocukta görülebilen bir problemdir ancak bu bir kronikleşirse tedavi gerektirmektedir. Çocuklarda görülen kaka kaçırma riskini artıran faktörler arasında şunlar sıralanabilir:
- Tuvalet eğitiminin yanlış şekilde verilmiş olması
- Tuvalet hijyenini sağlayamama
- Kabızlık
- Kaygı problemleri
- Davranış Sorunları
- İstismar
- Bağırsak hareketlerinde bozukluk
- Anüs duyu algısında ve kas kontrolünde bozukluklar
Kaka Kaçırma İçin Doktora Başvurulması Gerektiğini Gösteren İşaretler
Çocuklarda kaka kaçırma problemi aileler tarafından ertelenebilen ya da görmezden gelinebilen bir sorundur ancak bazı durumlar doktora başvurulması gerektiğine işaret edebilir. Bu işaretler arasında şu durumlar sıralanabilir:
- Karın ağrısı
- Çok sık iç çamaşırı kirlenmesi
- 4 yaşın üstünde 10 günden fazla bir süredir devam eden dışkı kaçırma
- Çocuk tuvaletini tutamadığını belirtiyorsa
- Ateş, ağrı gibi farklı bir semptomun eşlik etmesi
- Kronik kabızlık
İşeme problemleri, yürümede ve dengede kalmada zorluk varsa vakit kaybetmeden doktora başvurulmalıdır.
Çocuklarda Kaka Kaçırma Nasıl Tedavi Edilir?
Çocuk kaka kaçırmasına hangi bölüm bakar?
Çocuklarda altına kaçırma problemleri ile çocuk ürolojisi uzmanları ilgilenmektedir.
Altına kaçıran çocuklara ne yapmalı?
Çocuklarda altına kaçırma bazen psikolojik kaynaklı bazen ise fiziksel bir durumdan kaynaklı görülebilir. Bu sorunun temel nedenini bulmak ve buna uygun tedavi olmak için öncelikle bir uzmana danışılmalıdır. Tuvalet alışkanlıkları veya ilaç tedavileri ile bu problem geçebilmektedir.
Dışkının küçük parçalar halinde gelmesi neden olur?
Çocuklarda bu belirti kabızlık, huzursuz (irritable) bağırsak sendromu, lifli gıdalar bakımından yetersiz beslenme gibi durumlar sonucunda görülebilir. Bu problem uzun süre devam ederse mutlaka çocuk cerrahına danışılmalıdır.
Tuvalet eğitimi alan çocuk neden altına yapar?
Çocuklar bazen tuvalet eğitimini tamamlamış olsalar bile üzüntü, heyecan, unutma gibi nedenlerle altına kaçırabilirler. Bu altına kaçırma sorunu normaldir ancak belli bir süre tekrarlanıyorsa ortada başka bir sorun var denebilir. Sorun çocuğun bağırsak veya mesane problemlerinden kaynaklanıyor olabilir. Çocuk cerrahları, çocuklarda altına kaçırma tanı ve tedavisi alanında uzmanlardır.
Enürezis kaç yaşından büyük çocuklarda görülür?
Çocuklarda altına kaçırma sorunu yani enürezis tanısı 5 yaşından büyük çocuklar için konulmaktadır. 5 yaşını geçmiş çocuklarda düzenli olarak görülen altına kaçırma problemi tedavi gerektirmektedir.
Dışkı kaçırma hangi hastalığın belirtisi olabilir?
Dışkı kaçırma problemi bazı hastalıklar nedeniyle de bir belirti olarak görülebilir. Hassas bağırsak sendromu, kalın bağırsak iltihabı, crohn hastalığı gibi sorunlardan kaynaklı dışkı kaçırma görülebilir.
