Çocuklarda dışkı kaçırma olarak da bilinen enkoprezis durumu, dışkının kolonda veya rektumda birikmesi ve iç çamaşırını sürekli kirletmeye neden olmasıdır. Dışkı tutulmak istense bile çamaşıra sızmıştır ve sürekli tutma çabası bağırsak hareketini kontrol edememeye neden olmaktadır. Dışkı kaçırma problemi, çocukların tuvalet alışkanlığı edindiği dönemden sonra ortaya çıkmaktadır. Çocuğun bu durumla karşılaştığında utanması ve sosyal ortamlara karışmak istememesi, belirgin bir psikolojik semptomdur. Doğru zamanda doktora başvurulmalı, tanı ve tedavi için geç kalınmamalıdır.
İçindekiler
Çocuklarda Dışkı Tutamama Belirtileri
Çocuklarda dışkı tutamama ilk olarak iç çamaşırsa ishale benzer şekilde dışkı görülmesi ile fark edilmektedir. Çocukların bu durumu 2-4 yaşları arasında yaşaması normal kabul edilse de 4 yaşından sonra birkaç defa yaşandığında bir uzmana başvurulması gerekmektedir. Bununla beraber; alt ıslatma, idrar kaçırma, mesane enfeksiyonları, tembel bağırsak hareketleri, kabızlık, karın ağrısı ve iştahsızlık dışkı tutamama belirtileri arasındadır.
Dışkı Kaçırma Nedenleri
Dışkı kaçırmanın birçok farklı nedeni bulunabilir. Detaylı incelendiğinde psikolojik, fiziksel ve sosyal faktörler dışkıyı tutamama nedenlerini oluşturmaktadır. Dışkı kaçırmanın en büyük nedeni kabızlık olarak görülmektedir. Sürekli dışkı tutma, bağırsak hareketlerini dengesizleştireceği için dışkı kaçırmaya neden olabilmektedir. Diğer hastalıklar da dışkı tutamama ve kaçırmaya yol gösterebilir. Omurilikteki hasar, çölyak hastalığı, bağırsaktaki hasarlar sebep olabilmektedir.
Dışkı kaçırma durumunu tetikleyici birkaç durum bulunmaktadır. Psikolojik olarak anne-babanın kötü ilişkisi çocukta stres yaratabilmekte ve dışkı tutamama sorunu gelişebilmektedir. Çocuklarda ilk olarak tahıl ve katı gıda tüketimi başladığında, sonrası tuvalet eğitimi almaya başladığında, üçüncü olarak da okula başlanıldığı dönemde dışkı tutamama sorunları başlayabilmektedir.
Çocuklarda Dışkı Kaçırma Nedenleri
Dışkı Kaçırma Türleri
Dışkı kaçırma çocuklarda iki türde incelenebilmektedir. İlk olarak kabızlık ile ilişkilendirilen retansif tip tanısı konulabilir. Diğer tür de kabızlık bulgusu görülmeyen non-retansif tiptir. Retansif tip enkopreziste çocuk isteyerek dışkısını tutabilmektedir. Dışkılama hissi geldiğinde bağırsaklarda ağrı görülebilmektedir. Rektumda fazla miktarda dışkı bulunmaktadır.
Non-retansif tip enkoprezis tanısı konulması için çocuğun 4 yaşından büyük olması ve en az bir ay boyunca belirtiler göstermesi gerekmektedir. Altına kaçırma sorununun uzun süre devam ettiği ve başka fiziksel bir sorun görülemeyen çocuklar bu tür için uygun denilebilmektedir. Dışkı kaçırma problemi ile doktora başvuran hastaların çoğunda retansif tip görülmektedir.
Dışkı Kaçırma Tanısı
Dışkı kaçırma sorununun tanısı için öncelikle rektal muayene ve birtakım testler gerekmektedir. Kolonoskopi, ultrason, MR, anal manometri yapılmalıdır. Karın filmi çekilebilir ve kalın bağırsak incelenebilir.
Çocuklarda Kaka Kaçırma Nasıl Tedavi Edilir?
Dışkı Kaçırma Nasıl Tedavi Edilir?
Dışkı kaçırma tedavisinde öncelikle hastanın semptomları ve fiziki muayenesi ile dışkı kaçırma tipinin hangisi olduğu belirlenmektedir. Tedavi için hastalığın altında yatan sebep belirlenmelidir. Ciddi bir tıbbi sorun bulunmuyorsa, ilk olarak pelvik taban kaslarına yönelik egzersizler uygulanmaktadır. Bazı ilaçlar ve beslenme önerileri ile tuvalete çıkma kontrol altına alınmaktadır. Kabızlıktan kaçınmak, bol su tüketmek, süt ürünlerini azaltmak, lif oranı yüksek besinler tüketmek yapılacak besin değişikleri arasındadır. Çocuklarda bu yaşam tarzı değişiklikleri zor olabileceği için hafif şekilde geçiş yapılmalıdır.
Dışkı kaçırma problemi bu tarz değişiklikler ve ilaç tedavisi ile iyileşme sağlanabilmektedir. Pelvik taban rehabilitasyonu ile durumun tekrarlama ihtimali azaltılabilir. Basit yöntemler ile geçmeyen dışkı tutamama sorunu için farklı tedavi yöntemlerine başvurulmaktadır. Cerrahi ile kas onarımı gündeme gelebilir.
Çocuklarda Kaka Kaçırma İçin Hangi Doktora Gidilir?
Çocuklarda kaka kaçırma durumu uzun bir süre devam ettiğinde, ek olarak iştahsızlık vb. belirtiler görüldüğünde mutlaka bir çocuk cerrahisine başvurulmalıdır. Çocuk cerrahi uzmanları, kaka kaçırma ve dışkı tutamama problemleri ile tanı ve tedavi koyabilecek uzman doktorlardır. Etik Çocuk Cerrahi’si olarak çocuklarda idrar kaçırma, çocuklarda kaka kaçırma, çocuklarda mesane ve idrar yolu sorunları hakkında tanı ve tedavi hizmeti vermekteyiz. Çocuğunuz dışkı kaçırıyorsa, bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Çocuğum altına kaka yapıyor ne yapmalıyım?
Çocuğunuzun kaka kaçırma sorunu uzun bir süredir devam ediyorsa mutlaka çocukta görülen diğer belirtileri de izlemeli, bir çocuk cerrahına başvurmalısınız.
Kaç gün kaka yapmamak tehlikeli?
Çocuklarda haftada bir kez tuvalete çıkmak kabızlık belirtisidir. Normal bir insan haftada en az 3 kez dışkılamalıdır. Bundan daha az olduğunda ve bu durum iki haftadan fazla böyle gittiğinde bir doktora görünülmelidir.
9 yaş çocuğu günde kaç kez kaka yapar?
4 yaş üzerindeki çocuklarda dışkılama oranı günde 3 defa veya haftada 3 defa olmalıdır. Haftada 3 kereden daha az dışkılama kabızlığa işaret eder.
Altını ıslatan çocuğa hangi ilaç kullanılır?
Alt ıslatma olan çocuklarda davranışsal terapiler öncelikli tedavi yöntemidir. Eğer buna dikkat edilmesine rağmen idrar kaçırma durumu 3 aydır geçmediyse ilaç tedavisine başlanabilir. Bu ilaç doktor tarafından yazılır ve yüksek oranda alt ıslatma sorununu tedavi eder. İlaç tedavisiyle beraber davranışsal terapiye de devam edilmelidir.
Taşlaşmış kaka nasıl çıkarılır?
Çocuklarda kaka birikmesi, kabızlığın tedavi edilmemesinden dolayı görülebilir. Muayene sırasında taşlaşmış kaka parçaları fark edilir. Lavman veya sıvı parafin tedavisiyle birlikte bu sorun çözülebilir. Eğer bu şekilde de rahatlama sağlanamazsa rektum, lokal anestezi altında bir işlem ile boşaltılmalıdır.
Gece alt ıslatma kaç yaşına kadar normaldir?
Geceleri alt ıslatma 5 yaşına kadar normaldir. Çocuklarda 5 yaşına kadar mesane gelişimi devam eder. Ancak 5 yaşından sonra alt ıslatma bir sorundur ve tedavi gerektirir.
